تاثیر و کاربرد جوراب واریس

در درمان سندرم پس از ترومبوز، جوراب‌های فشاری طبی بخش مهمی از فزآیند درمان در نظر گرفته می‌شوند. این جوراب ها معمولا قابل تحمل هستند و برای فرد ایجاد ناراحتی نخواهند کرد. با این حال، پوشیدن جوراب واریس در ابتدا ممکن است کمی مشکل بنظرآید. معمولا پوشیدن جوراب واریس روی پای آسیب دیده کافی است.

برای جلوگیری از تجمع خون در وریدهای پا، ورزش منظم و تمرین عضلات ساق پا بهترین روش پیشگیری است. بلند کردن پاهای خود هر از چند گاهی فشار وارده بر سیاهرگ ها را کاهش می دهد و علائم سندرم پس از ترومبوتیک (PTS) را کاهش می دهد.

پوشیدن جوراب های فشاری بخش مهمی از فرآیند پزشکی PTS است. استفاده و مراقبت مناسب برای جلوگیری از ساییدگی و پاره شدن جوراب بسیار مهم است.

نکته مهم این است که جوراب های ورزشی و جوراب های فشاری بدون نسخه، مانند جوراب هایی که به عنوان کالاهای ورزشی فروخته می شوند، الزامات جوراب های فشاری طبی را ندارند. بنابراین آنها برای درمان پزشکی بیماری های وریدی مانند سندرم پس از ترومبوتیک مناسب نیستند.

آیا جوراب واریس می تواند کمک کند؟
جوراب‌های فشاری به رگ‌ها فشار وارد می‌کنند و در نتیجه از انتقال خون از پاها به قلب پشتیبانی می‌کنند. گفته می شود که این کار باعث تسکین ناراحتی و محافظت در برابر عوارضی مانند زخم های مزمن می شود .

تاکنون، مطالعات زیاددی در خصوص تاثیر استفاده از این جوراب ها انجام شده است و آنچه مشخص است که در درمان نارسایی های وریدی مزمن بسیار اثر بخش هستند و به بهبود زخم های ناشی ازنارسایی وریدی کمک میکنند. بنابراین، متخصصان بر این باورند که جوراب های واریس می توانند علائم PTS را نیز تسکین دهند.

آیا استفاده از جوراب های واریس عوارض جانبی دارند؟
استفاده از جوراب های واریس می توانند ناراحت کننده باشند و حتی باعث خشکی پوست شوند . در مکان های با دما و رطوبت بالا ممکن است باعث ازدیاد تعریق گردند و گاهی اوقات باعث خارش می شوند. این خارش اغلب نتیجه خشکی پوست است و می توان آن را با محصولات مراقبتی مرطوب کننده کاهش داد. گاهی اوقات به دلیل حسایست فرد به کش ممکن است منجر به تاول، بثورات یا سایر آسیب های پوستی شود. با این حال، عوارض جانبی جدی بسیار نادر است.

همه با پوشیدن جوراب واریس راحت نیستند. از اینرو کنار آمدن با آن به تمرین نیاز دارد.

چه زمانی جوراب های فشاری گزینه ی نامناسبی هستند؟
استفاده از این جوراب ها در صورت وجود برخی بیماری‌های می‌توانند علائم را تشدید کنند و گاهی اوقات حتی منجر به عوارض جدی مانند آسیب دائمی پوست شوند.

هرکسی که بیماری دیگری دارد فقط باید پس از مشورت با پزشک از جوراب های فشاری استفاده کند. به عنوان مثال، جوراب های واریس ممکن است برای موارد زیر نامناسب باشند:

• اختلالات گردش خون پاها (بیماری شریانی محیطی، PAD)
• شرایطی که باعث آسیب عصبی یا بی حسی در پاها می شود، مانند دیابت پیشرفته یا سندرم پای دیابتی
• عفونت های باکتریایی حاد لایه های عمقی پوست مانند اریسیپل
• نارسایی قلبی مشخص
• التهاب یا بثورات پوستی، اختلالات حسی یا آرتریت نیز می تواند با استفاده از جوراب های فشاری تداخل داشته باشد.

چه نوع جوراب های فشاری وجود دارد؟
وقتی صحبت از جوراب های واریس به میان می آید، همه چیز به اندازه، قدرت و نوع مناسب بستگی دارد. جوراب ها باید محکم و دارای سایز مناسب باشند. اگر بیش از حد گشاد باشند، فشار کافی به ساق پا وارد نمی کنند. اگر خیلی سفت باشند، می توانند با عث انقباض شدید پا شوند.

همچنین کلاس های فشرده سازی، طول ها و گزینه های اتصال متفاوتی وجود دارد. برخی از جوراب‌ها، قسمت‌های پنجه باز و برخی دیگر پنجه بسته هستند. برخی دارای درز هستند، برخی دیگر بدون درز هستند.

اندازه صحیح جوراب های فشاری در فروشگاه لوازم پزشکی تعیین می شود - معمولاً اندازه گیری میبایست هنگام صبح، زمانی که ساق پا هنوز متورم نشده است، انجام شود.

فشار جوراب های فشاری بر حسب میلی متر جیوه (mmHg) دسته بندی میشوند. هر چه مقدار یا کلاس تراکم بالاتر باشد، فشار قویتر است. 4 کلاس فشرده سازی (CCL) وجود دارد.

کلاس یک: 18 تا21 میلی متر جیوه
کلاس دو: 23 تا 32 میلی متر جیوه
کلاس سه: 34 تا 46 میلی متر جیوه
کلاس چهار: بیش از 49 میلی متر جیوه
سندرم پس از ترومبوتیک معمولاً با جوراب‌هایی از کلاس فشاری 2 و در صورت لزوم کلاس 3 نیز درمان می‌شود. معمولاً جوراب‌های تا زیرزانو کافی هستند.

اگر پزشک جوراب‌ واریس را تجویز کند، معمولا شرکت‌های بیمه سلامت (بیمه تکمیلی درمان) هزینه‌ آن را پوشش می‌دهند - معمولاً 2 تا 4 جفت در سال.

چگونه جوراب واریس را به درستی بپوشیم؟
معمولا پوشیدن جوراب فشاری برای پای آسیب دیده کافی است. صبح ها زمانی که ساق پا کمترین تورم را دارد بهترین زمان پوشیدن جوراب واریس است. بهترین راه برای انجام این کار این است:

روی یک صندلی با یک تکیه گاه محکم بنشینید که پشتیبانی خوبی را فراهم می کند.
قسمت بالایی جوراب را که بعداً ساق پا را می پوشاند، به داخل بچرخانید.
هر دو دست را در قسمت کف پا قرار داده و جوراب را از هم باز کنید.
انگشتان پا را داخل قسمت کفی پا قرار دهید و جوراب را ابتدا روی کف پا، سپس روی پاشنه و در نهایت روی مچ پا بکشید. بررسی کنید که جوراب تا اینجا به درستی نشسته باشد، راحت باشد و هیچ چین و چروکی نداشته باشد.
حالا به تدریج بقیه جوراب را با چرخاندن به سمت بالا برگردانید و روی ساق پا بکشید.
جوراب واریس باید بدون هیچ گونه چین و چروک روی پا بنشیند. و قسمت پاشنه آن در زیر پاشنه باشد.

نکات زیر می تواند پوشیدن آنها را آسان تر کند و به جلوگیری از آسیب رساندن به جوراب کمک کند:

مطمئن شوید که پوستتان خشک است: بلافاصله بعد از دوش گرفتن جوراب نپوشید. پس از استفاده از محصولات مراقبتی، صبر کنید تا جذب شوند.
قبل از پوشیدن حلقه ها یا دستبندها را در بیاورید.
دستکش‌های لاستیکی بپوشید: این کار باعث می‌شود جوراب‌ها را راحت‌تر بگیرید و از پارگی هم جلوگیری کنید. به عنوان مثال، اگر به ناخن شما گیر کند، ممکن است پارگی یا در رفتگی رخ دهند.
اگر در مورد استفاده صحیح از جوراب های فشاری سوالی دارید، می توانید از کارشناسان فروشگاه لوازم پزشکی مشاوره بگیرید. همچنین برای افرادی که نمی توانند به جلو خم شوند و یا قدرت کافی در انگشتان خود ندارند، وسایل کمکی برای پوشیدن وجود دارد. 

نحوه مراقبت و شستشوی جوراب واریس چیست؟
مراقبت خوب از جوراب واریس نه تنها بهداشت را تضمین می کند، بلکه طول عمر بیشتری نیزبه جوراب شما خواهد داد. توصیه می شود در صورت امکان پس از هر بار استفاده جوراب ها را بشویید.

می‌توانید شب‌ها جوراب‌ها را با دست با کمی شوینده یا شامپوی بچه بشویید و آن‌ها راروی سطح صاف پهن کنید تا در طول شب تا صبح خشک شوند. بسیاری از جوراب های واریس را نباید در ماشین لباسشویی شست. زیرا آب گرم و مواد شوینده قوی، الیاف الاستیک را از بین می برد. استفاده از نرم کننده های پارچه، سفید کننده ها یا پاک کننده های لکه نیز مضر خواهد بود.

جوراب های واریس نباید مستقیماً با محصولات مراقبت از پوست تماس داشته باشند. زیرا اینها می توانند به پارچه جوراب حمله کنند و دوام را کاهش دهند. جزئیات را می توان در دستورالعمل های مراقبت جوراب یافت.

با مراقبت خوب، جوراب های واریس حدود شش ماه دوام می آورند. پس از آن باید تعویض شوند زیرا پارچه با گذشت زمان ضعیف می شود و اثر فشرده سازی آن از بین میرود.

ترجمه: تحریریه ماهان مدیکال