بیماری قارچ سیاه چیست؟

 

بیماری قارچ سیاه چیست؟

موکورمیکوزیس که به قارچ سیاه نیز معروف است ، یک عفونت نادر اما خطرناک است. این بیماری توسط گروهی از کپک ها موسوم به موکورمایست ایجاد می شود و اغلب سینوس ها ، ریه ها ، پوست و مغز را درگیر بیماری می‌کند. این کپک از طریق تنفس اسپورهای کپک، خاک، محصولات فاسد و یا نان کپک زده وارد بدن می‌شود.

 

چه افرادی در معرض ابتلا  به قارچ سیاه هستند؟ 

این عفونت می تواند در هر سنی و برای هر فردی اتفاق بیفتد. اکثر مردم در مقطعی از زندگی روزمره خود با این قارچ در تماس هستند.  اما به دلیل قوی بودن سیستم ایمنی بدن، بدن این قارچ را دفع کرده و مانع از رشد آن می‌شود. ولی اگر سیستم ایمنی بدن به هر دلیلی ضعیف شده باشد، امکان ابتلا به این بیماری قارچی بالا می‌رود، معمولا افرادی که مبتلا به یکی از بیماری‌های زیر هستند، بیشتر از افراد سالم در معرض ابتلا قرار دارند:

• افراد مبتلا به دیابت ، به ویژه هنگامی که تحت کنترل نیست

• HIV یا ایدز

• سرطان

• پیوند عضو

• پیوند سلول های بنیادی

• نوتروپنی (تعداد کم گلبولهای سفید خون)

• استفاده طولانی مدت از استروئید

• استفاده از داروهای تزریقی

• سطح بالای آهن در بدن (هموکروماتوز)

• بیماری‌های ناشی از تغذیه نامناسب

• مقدار بالای اسید در بدن (اسیدوز متابولیک)

• افراد دارای آسیب پوستی مانند سوختگی ، بریدگی یا زخم (قارچ با قرارگیری روی زخم باز و فراهم کردن بستر رشد، شروع به تکثیر می‌کند.)

در این روزها که تمام دنیا درگیر پاندمی کرونا‌ست و به دلیل استفاده‌ی برخی از افراد از داروهای کورتونی و به دنبال آن ضعیف شدن سیستم ایمنی، ابتلا به قارچ سیاه رو به افزایش رفته است. علاوه بر مورد بیان شده، این قارچ از طریق دستگاه‌های تنفسی که ضدعفونی نشده باشد، می‌تواند منتقل شود. لازم به ذکر است که این قارچ قابلیت سرایت را ندارد.

 

علائم قارچ سیاه

علائم موکورمیکوزیس بستگی به این دارد که قارچ در کجای بدن شما در حال رشد است. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• تب

• سرفه 

• درد قفسه سینه

• تنگی نفس

• تورم در یک طرف صورت 

• سردرد

• احتقان سینوسی

• ضایعات سیاه روی پل بینی یا داخل دهان 

• شکم درد

• تهوع و استفراغ

• خونریزی دستگاه گوارش

• خون در مدفوع شما

• اسهال

• اگر پوست شخص آلوده شده باشد، ممکن است پوست تاول زده ، قرمز یا متورم به نظر برسد. ممکن است سیاه شده یا گرم یا دردناک باشد.

این عفونت می تواند از طریق خون به تمام نقاط بدن رفته و ایجاد آلودگی کند. به این اتفاق موکورمیکوز منتشر شده می گویند. هنگامی که این اتفاق می افتد، قارچ می تواند اندام هایی مانند طحال و قلب را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در موارد شدیدتر، ممکن است تغییراتی در وضعیت روحی و روانی شخص ایجاد کند و حتی مشاهده شده به دلیل پیش‌روی، با کاهش سطح هوشیاری، شخص به کما رفته است. حتی می تواند کشنده باشد.

 

تشخیص و درمان قارچ سیاه

در صورت مشکوک بودن به موکومایکوز، باید توسط پزشک معاینه شده و بلافاصله درمان را شروع کنید. در صورت داشتن عفونت ریه یا سینوس برای شناسایی این قارچ معمولا از گلو یا مایع بینی نمونه برداری انجام می‌شود. پزشک شما ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر و میزان انتشار بیماری، تصویربرداری )اسکن CT یا MRI ( را تجویز کند تا بداند آیا عفونت به مغز یا سایر اندام ها سرایت کرده است یا خیر.

در صورت تشخیص موکورمیکوزیس ، باید در اسرع وقت درمان را با تجویز داروهای ضد قارچ آغاز کنید. این داروها رشد قارچ را متوقف کرده ، آن را از بین می برند و عفونت را تحت کنترل در می آورند. داروهای مورد استفاده به شرح زیر است:

• آمفوتریسین بی

• ایزووکونازول

• پوزاکونازول

این داروها ممکن است به صورت وریدی )داخل وریدی یا (IV  تزریق شوند و یا قرص خوراکی باشند. پزشک شما ممکن است درمان را ابتدا با دوزهای بالا از طریق IV شروع کند تا عفونت تحت کنترل قرار گیرد ، که این پروسه احتمالا چند هفته طول بکشد. سپس، داروهای وریدی به داروهای خوراکی تغییر یابد.

اگر دارویی عوارضی مانند درد معده ، سوزش سر دل یا مشکل تنفس داشت ، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ممکن است برای کاهش عوارض داروهایتان را تغییر دهد.

در موارد شدید ، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن بافت آلوده یا مرده توصیه کند تا از پخش شدن قارچ جلوگیری شود. این عمل شاید شامل برداشتن قسمت هایی از بینی یا چشم باشد. اگر عمل جراحی در 

عوارض موکورمیکوزیس عبارتند از:

• نابینایی

• لخته شدن خون یا انسداد عروق

• آسیب عصبی

 

موکورمیکوزیس بدون درمان می تواند کشنده باشد. از آنجا که عفونت بسیار نادر است ، میزان دقیق مرگ و میر مشخص نیست. اما محققان تخمین می زنند که به طور کلی ، 54 درصد از افراد مبتلا به موکورمیکوز جان خود را از دست می دهند.

احتمال مرگ بستگی به این دارد که کدام قسمت از بدن تحت تأثیر قرار گرفته است. معمولا افرادی که دارای عفونت سینوسی می‌شوند، شانس بیشتری برای بهبودی دارند تا افرادی که ریه ‌و مغزشان با قارچ آلوده شده است.

 

پیشگیری از قارچ سیاه

هیچ راهی برای جلوگیری از تنفس اسپورها وجود ندارد. اما می توانید با چند رعایت ساده شانس ابتلا به موکورومیکوز را کاهش دهید. 

1. از مناطقی که گرد و غبار یا خاک زیادی دارند، مانند محل های ساخت و ساز یا حفاری ، دوری کنید. اگر مجبور هستید در این مناطق باشید ، از ماسک صورت مانند N95 استفاده کنید.

 

2. از خوردن آب آلوده خودداری کنید. 

 

3. اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف است، از فعالیتهایی که با گرد و غبار و خاک سرکار دارند، مانند باغبانی یا کار در حیاط، اجتناب کنید. پوست خود را با پوشیدن لباس‌های آستین بلند و شلوار، محافظت کنید. زخم‌ها و خراش‌های پوستی را با آب و صابون بشویید. 

در صورت ابتلا به موکورمیکوزیس ، حتماً داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید. اگر عوارض جانبی باعث مشکلاتی شد یا عفونت بهتر نشد ، فوراً به پزشک اطلاع دهید.

 

 

منبع: webmd.com

ترجمه: تحریریه ماهان مدیکال