ام پروتئین ( M-Protein ) چیست؟

M-Protein Antibodies and Significance in Blood

آنتی بادی های M پروتئین و اهمیت در خون

• تألیف توسط Karen Raymaakers به روز شده در 09 مارس 2023
• بررسی پزشکی توسط Doru Paul، MD
• ترجمه: تحریریه ماهان مدیکال

M پروتئین یک آنتی بادی یا بخشی از یک آنتی بادی است که می‌تواند در آزمایش‌های خون ویا ادرار شما ظاهر شود و وجود آن می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد. در سرطان های خون مانند میلوما، حرف "M" در "M پروتئین" مخفف مونوکلونال است. یک پروتئین مونوکلونال توسط سلول‌های غیرطبیعی، سرطانی یا پیش سرطانی تولید می‌شود. این پروتئین مونوکلونال نامیده می‌شود زیرا یک کلون منفرد وجود دارد، یک تک کلون از «سلول‌های سرطانی دوقلو یکسان» که همگی این پروتئین را می‌سازند. M پروتئین مانند یک محصول معیوب است که به صورت انبوه تولید می شود، با عفونت مبارزه نمی کند و هیچ کاربردی ندارد.

در تصویر بالا، آنتی بادی آبی Y شکل یا ایمونوگلوبولین، M پروتئین است.

جسم گرد بزرگ پشت آن یک سلول پلاسما است که آنتی بادی ها را می سازد. همه M پروتئین ها مانند آنچه نشان داده شده، آنتی بادی کامل نیستند. گاهی اوقات، M پروتئین میلوما تنها یک قطعه از یک آنتی بادی است.

سایر مراجع به M Protein
در زمینه میلوما، M پروتئین به تولید غیرطبیعی سلول های پلاسمایی تولید کننده آنتی بادی بدن شما اشاره دارد. متأسفانه «M پروتئین» بسته به موضوع یا بیماری مورد بحث ممکن است در پزشکی معانی مختلفی داشته باشد.

M پروتئین همچنین ممکن است با استفاده از اصطلاحات زیر توصیف شود:

پروتئین مونوکلونال
پروتئین میلوما
زنجیره سبک ایمونوگلوبولین آزاد
پاراپروتئین ها
پروتئین های بنس جونز
سنبله M
مولفه M
در این مقاله، ما بیشتر در مورد M پروتئین صحبت می کنیم که با سرطان مرتبط است ( و به طور خاص، به انواع خاصی از سرطان خون و شرایط پیش سرطانی خون و مغز استخوان). با این حال، برخی دیگر از M پروتئین های قابل توجه در پزشکی، به ویژه در مورد پاتوژن های عفونی که در اینجا نشان داده شده است، وجود دارد:

M پروتئین ممکن است برای پروتئین ماتریکس ویروسی مانند M1 پروتئین ویروس آنفولانزا باشد.
M پروتئین ممکن است در ارجاع به یک باکتری خاص، استرپتوکوک پیوژنز استفاده شود.
M پروتئین یا در واقع "پروتئین M" مربوط به باکتری مایکوپلاسما تناسلی است.

سرطان خون
پروتئین های آنتی بادی کامل ایمونوگلوبولین نامیده می شوند. M پروتئین یک ایمونوگلوبولین یا بخشی از یک ایمونوگلوبولین است که به عنوان مونوکلونال توصیف می شود، به این معنی که توسط یک کلون از سلول های مشکل ساز تولید می شود. طبیعی نیست که بدن نسخه های زیادی از همان پروتئینی که معمولاً در میلوما رخ می دهد داشته باشد، و این مقدار اضافی در مطالعات آزمایشگاهی قابل تشخیص است. همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در بدن شود، به خصوص اگر سطح آن خیلی بالا باشد.

M پروتئین از کجا میآید؟

در مولتیپل میلوما، پروتئین M از مقدار زیاد سلول های پلاسما حاصل می شود. به طور معمول، سلول های پلاسما طیف وسیعی از آنتی بادی ها را تولید می کنند. در حالت طبیعی یا در بدن سالم، جمعیت سلول‌های پلاسما قادر به تولید طیف وسیعی از آنتی‌بادی‌های مختلف هستند که به اصطلاح آنتی‌بادی‌های پلی کلونال یا ایمونوگلوبولین‌های پلی کلونال نامیده می‌شوند. هنگامی که سلول‌های پلاسما سرطانی می‌شوند، اغلب یک سلول منفرد و بسیار بد وجود دارد که باعث پیدایش بسیاری از مینیون‌های یکسان شده است. همه مینیون ها کلون های یک سلول هستند و فقط همان پروتئین های مونوکلونال را می سازند. از آنجایی که تعداد زیادی سلول های پلاسما وجود دارد که به طور غیر طبیعی تکثیر می شوند، مقدار زیادی از این پروتئین مونوکلونال را می سازند. فراوانی، یا سنبله، در حجم تنها یک پروتئین، در آزمایشات آزمایشگاهی قابل تشخیص است.

ساختار آنتی بادی های مونوکلونال
هر آنتی بادی از چهار قسمت تشکیل شده است. دو زنجیره بلند در داخل و دو زنجیر کوتاهتر در خارج وجود دارد. در تصویر بالا، یک سلول پلاسما را با یک آنتی بادی و بسیاری از آنتی بادی های کوچک دیگر در پس زمینه مشاهده می کنید.

زنجیره‌های سبک یا خطوط کوتاه‌تر بیرونی در «Y آبی» در تصویر، پروتئین‌های بنس جونز یا زنجیره‌های سبک ایمونوگلوبولین آزاد نیز نامیده می‌شوند. در این مورد، فقط یک قطعه کوچک از آنتی بادی عظیم است. وقتی Mپروتئین یک زنجیره سبک است، در واقع به اندازه کافی کوچک است که ممکن است از کلیه ها عبور کرده و وارد ادرار شود. بنابراین، اگر فقط یک آزمایش خون انجام شود، زنجیره های سبک می توانند از بین بروند زیرا وارد ادرار شده اند.

از سوی دیگر، اگر Mپروتئین یک ایمونوگلوبولین کامل باشد ( کل Y بزرگ در تصویر) ، آنگاه می توان آن را در خون تشخیص داد زیرا برای انتقال به ادرار بسیار بزرگ است. و چون این پروتئین های بزرگ حفظ می شوند، تجمع بیش از حد چنین M پروتئین در کلیه ممکن است باعث بیماری کلیوی شود.

اهمیت
تشخیص: M پروتئین اغلب در مولتیپل میلوما و چندین بیماری دیگر یافت می شود
آسیب کلیه: وقتی M پروتئین، در موارد بدخیم ، به اندازه کافی بزرگ و فراوان باشد که واحدهای عملکردی کلیه را مسدود کند، می تواند منجر به بیماری کلیوی و در نهایت نارسایی کلیه شود.
بسته به ویژگی های پروتئین ترشح شده، اثرات مضر دیگری نیز ممکن بوجود آید.

شرایط خون و مغز استخوانی که دارای Mپروتئین افزایش یافته است
شرایطی که ممکن است منجر به افزایش سطح M پروتئین در آزمایش ادرار شود عبارتند از:

میلوما: آزمایش ادرار برای M پروتئین در 50 تا 80 درصد افراد مبتلا به میلوما مثبت خواهد بود.
MGUS: گاموپاتی مونوکلونال ممکن است شامل افزایش سطح M پروتئین باشد.
ماکروگلوبولینمی والدنستروم: این سرطان که سلول‌هایی را که پیش ساز سلول‌های پلاسما هستند درگیر می‌کند، ممکن است سطح M پروتئین بالایی داشته باشد.
در برخی موارد، سلول‌های ایجادکننده Mپروتئین بدخیم هستند و ممکن است به استخوان، غدد لنفاوی، کبد، طحال یا سایر اندام‌ها حمله کنند. این مورد در مولتیپل میلوم، پلاسماسیتوما منفرد و ماکروگلوبولینمی والدنستروم صادق است.

در موارد دیگر، M پروتئین، توسط یک کلون کوچک، محدود و پیش بدخیم از سلول‌ها تولید می‌شود که گسترش یافته است و هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. این مورد در گاموپاتی مونوکلونال با اهمیت نامشخص MGUS است.

سخن نهایی

بسیاری از شرایط می توانند باعث گاموپاتی مونوکلونال، افزایش در یک محصول پروتئینی شوند. و همه این شرایط سرطانی نیستند. شما می توانید M پروتئین را با برخی اختلالات بافت همبند مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک، آرتریت روماتوئید و آرتریت پسوریاتیک داشته باشید. شما می توانید آن را با عفونت ویروس هپاتیت C و HIV/AIDS داشته باشید. شما حتی می توانید آن را با بیماری فون ویلبراند اکتسابی، یک اختلال خونریزی نادر، داشته باشید. بنابراین، در بسیاری از موارد، علت M پروتئین مهمتر از وجود این یافته است.

ترجمه: تحریریه ماهان مدیکال