ارزیابی و درمان گیجی - بخش دوم

در قسمت اول این مقاله، به معرفی سرگیجه و انواع مختلف آن پرداخته و تا حدودی، چگونگی تشخیص آن ها را بیان کردیم. حال در ادامه، در قسمت دوم بر آنیم که شما مخاطبین گرامی را با چگونگی ارزیابی این عارضه آشنا سازیم.

 

رویکرد کلی:

پرسش هایی در رابطه به زمانبندی (شروع، مدت و سیرگیجی) و محرک هایی (فعالیت ها، حرکات یا موقعیت ها) که باعث ایجاد گیجی می شوند، می تواند گیجی را به دو دسته دارای علت احتمالی محیطی و مرکزی تقسیم نماید. یافته های معاینه فیزیکی نیز می تواند به تایید تشخیص احتمالی کمک کند. پیروی از یک الگوریتم تشخیص می تواند به افتراق علل محیطی یا مرکزی کمک کند.              

ارزیابی به شیوه TiTrAE

روش TiTrAE یک رویکرد تشخیص جدید در تعیین علت احتمالی گیجی است. این روش از زمان بندی علائم (Timing)، محرک های ایجاد علائم (Timing) و یک معاینه هدفمند (Targeted Examination) استفاده می کند. پاسخ به این ارزیابی ها، بیمار را در یکی از این 3 سناریوی بالینی قرار می دهد؛ تحریک شده حمله ای، حمله ای خود به خودی، وستیبولار مداوم.

در علائم تحریک شده حمله ای، بیماران دوره های کوتاه گیجی متناوب به مدت چند ثانیه تا چند ساعت دارند. محرک شایع این وضعیت، حرکت سر در زمان تغییر موقعیت بدن (مثل غلتیدن در تخت) است. علائم تحریک شده دوره ای، مطابق با تشخیص سرگیجه وضعیتی خوش خیم حمله ای (BPPV) است.

در علائم دوره ای خود به خود (بدون محرک)، بیماران دوره هایی از گیجی به مدت چند ثانیه تا چند روز دارند. از آنجا که این حمله ها هیچ محرکی ندارند، شرح حال بیمار تشخیص را تایید می کند. بیماری های شایع مسبب این نوع گیجی عبارتند از بیماری منیر، میگرن وستیبولار و بیماری های روان پزشکی مثل اختلالات اضطرابی. علائمی که در هنگام دراز کشیدن ایجاد می شوند، احتمالا وستیبولار هستند.

در علائم وستیبولار مداوم، بیماران سرگیجه پایدار به مدت چند روز تا چند هفته دارند. این علائم ممکن است ناشی از تروما یا مواجهه با توکسین ها باشد. علائم وستیبولار کلاسیک شامل گیجی مداوم یا سرگیجه همراه با تهوع، استفراغ، نیستاگموس، اختلال در راه رفتن و عدم تحمل حرکت سر است. در غیاب تروما یا مواجهه با مواد سمی، این یافته ها بیشتر با نوریت وستیبولار یا علل مرکزی مطابقت دارند. با این حال علل مرکزی می توانند با الگوهای تحریک شده با حرکت هم خود را نشان دهند.

ادامه دارد...

مجله پزشکی ماهان مدیکال

Refrence:What's Making Me Dizzy? American Family Physician February 1 , 2017; 95: 162

Novin Pezeshki Journal 15 Tir 1396 ; 648

ترجمه: دکتر گلفام مهرپرور

مقالات مرتبط:

ارزیابی و درمان گیجی - بخش اول

ارزیابی و درمان گیجی - بخش سوم

چرا دچار گیجی شدم

رهایی از سرگیجه در رویکرد به گیجی